Wpływ upadłości konsumenckiej na ustrój majątkowy małżonków.

Jaki jest wpływ upadłości konsumenckiej na małżeński ustrój majątkowy?

Wpływ ogłoszenia upadłości konsumenckiej na małżeński ustrój majątkowy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 grudnia 2019 roku, III CZP 7/19 przesądził, że z dniem ogłoszenia upadłości małżonka, nieprowadzącego działalności gospodarczej, pozostającego w ustroju wspólności majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny, którego podział nie jest dopuszczalny, wchodzi do masy upadłości. Orzeczenie zapadło w składzie 7 osobowym.

Jaki więc skutek ma ogłoszenie upadłości konsumenckiej na majątek wspólny małżonków?

Po prostu w świetle obecnie obowiązujących przepisów małżonek upadłego może nie być w pełni chroniony i jego majątek będzie podlegał likwidacji w toku postępowania upadłościowego. Nie zmienia tego fakt, że małżonek domagający upadłości konsumenckiej, zaciągał zobowiązania bez wiedzy i zgody drugiego małżonka. Nawiasem mówiąc – tego rodzaju przypadki są dość powszechne w sprawach o ogłoszenie upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 124 ust. 1 prawa upadłościowego, z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa. Majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości i nie jest możliwy jego podział.

Jakie uprawnienia ma małżonek upadłego konsumenta, w toku postępowania upadłościowego?

Małżonek, który nie domaga się ogłoszenia upadłości konsumenckiej, ma natomiast uprawnienie do dochodzenia swojego udziału w majątku wspólnym stron i dokonać zgłoszenia swojej wierzytelności w toku postępowania upadłościowego, sędziemu komisarzowi co wynika wprost z przepisów art. 124 ust. 3 ustawy prawo upadłościowe.

Przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej nie dają pola do innej interpretacji.

Przepisy ustawy są niestety tak skonstruowane, że sąd upadłościowy nie ma tutaj możliwości wyboru. Przepisy prawa upadłościowego w odniesieniu do upadłości konsumenckiej nie przewidują rozwiązań zbliżonych do regulacji zawartych w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym, zgodnie z którym jeśli brak było zgody małżonka na zaciągnięcie zobowiązania, wierzyciel może domagać się zaspokojenia tylko z niektórych składników majątku wspólnego, w tym przede wszystkim z wynagrodzenia za pracę oraz z dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej

Aby to zmienić, potrzebna jest szybka reakcja ustawodawcy. Szkoda, że wraz ze zmieniającymi się w dniu 24 marca 2020 roku przepisami ustawy prawo upadłościowe, a dotyczącymi upadłości konsumenckiej, prawodawca nie rozwiązał tak istotnej kwestii.